Van traditioneel onderhoud naar Servitization in de maakindustrie, een shift in het businessmodel

Traditionele reparatie- en onderhoudsdiensten

Services voor industriële maakbedrijven welke voornamelijk gericht zijn op het repareren van defecte machines en het uitvoeren van periodiek onderhoud om de levensduur van apparatuur te verlengen. Hierbij ligt de focus op reactief handelen, waarbij reparaties worden uitgevoerd nadat er zich een probleem voordoet.

Preventief onderhoud

Preventief onderhoud is gericht op het voorkomen van storingen en ongeplande stilstand. Bij preventief onderhoud worden op regelmatige basis inspecties en onderhoudstaken gepland om potentiële problemen te identificeren en aan te pakken voordat deze problemen kritiek worden. Dit leidt tot een verbetering van de betrouwbaarheid van machines en een vermindering van onverwachte uitvaltijd.

Voorspellend onderhoud en conditie monitoring

Met de vooruitgang in technologieën zoals sensoren, data-analyse en het Industrial Internet of Things (IIoT), kunnen industriële maakbedrijven voorspellend onderhoud, of in het Engels predictive maintenance invoeren. Door realtime gegevens te verzamelen en te analyseren, kunnen problemen aan producten en/of machines worden voorspeld voordat deze problemen zich voordoen. Dit maakt het mogelijk om onderhoud te plannen op basis van de feitelijke toestand van de apparatuur, waardoor kosten worden bespaard en de efficiëntie wordt verbeterd. Hiermee wordt onnodig onderhoud voorkomen en daarmee de tijd en kosten van dit onderhoud bespaard.

Servitization en product-as-a-service (PaaS)

Een van de meest opvallende trends van service voor industriële maakbedrijven is de opkomst van "servitization" en het "product-as-a-service" model. In plaats van alleen machines te verkopen, bieden fabrikanten complete oplossingen aan waarbij ze het product combineren met een zeer uitgebreid pakket aan serviceactiviteiten. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat het maakbedrijf verantwoordelijk is voor het onderhoud, de upgrades en zelfs de prestaties van de geleverde machines. Servitization (of in het Engels servitization) is een strategische benadering waarbij maakbedrijven hun focus verleggen van louter het verkopen van producten naar het aanbieden van uitgebreide diensten rondom die producten. In plaats van enkelvoudige transacties, ontstaan langdurige samenwerkingsverbanden tussen bedrijven en hun klanten. Dit zorgt voor een grotere klantloyaliteit en biedt maakbedrijven nieuwe inkomstenstromen.

Voorbeeld: Een fabrikant van industriële machines biedt niet alleen machines te koop aan, maar levert ook onderhoudsdiensten, real-time monitoring van machineprestaties en continue upgrades om de efficiëntie te optimaliseren. Andere sprekende voorbeelden zijn bijvoorbeeld Microsoft die in plaats van software licenties abonnementen verkoopt. Of Videoland dat van een winkel naar een streamingservice is gegaan.

Servitization is Business Transformatie

Bij servitization wil de klant betalen voor de prestaties of opbrengsten van het product. Denk hierbij aan bijvoorbeeld “het aantal wafers per uur” in geval van de chipmachines van ASML voor klanten als Intel en Samsung. Het gaat hierbij dus niet om de aanschaf van de machine maar de opbrengsten die deze machines leveren. Kortom, service voor industriële maakbedrijven heeft zich ontwikkeld van een eenvoudige reparatieen onderhoudsdienst naar een strategische en klantgerichte benadering, aangedreven door technologische vooruitgang en data-analyse. Deze evolutie heeft geleid tot meer efficiënte processen, verminderde uitvaltijd en een verbeterde algehele klanttevredenheid.

Technologie & Volwassenheid

Het volwassenheidsniveau van serviceactiviteiten voor industriële maakbedrijven kan variëren, afhankelijk van de specifieke industrie, de grootte van het bedrijf en de mate van adoptie van nieuwe technologieën en strategieën. Over het algemeen kunnen we stellen dat serviceactiviteiten voor industriële maakbedrijven op weg zijn naar volwassenheid, maar dat er nog steeds ruimte is voor groei en optimalisatie. Een belangrijke indicator die wijst op het volwassenheidsniveau van serviceactiviteiten in de maak industrie is het gebruik van digitale technologieën. Industriële maakbedrijven die Augmented Reality (AR), IIoT, Cloud computing en andere digitale technologieën benutten om service te leveren, laten zien dat ze zich bewust zijn van de voordelen van technologische vooruitgang.

Het gebruik van deze tools verbetert vaak de efficiëntie en effectiviteit van serviceactiviteiten. Een van de belangrijkste strategische technologieën hierbij is het zogenaamde Service Lifecycle Management (SLM). SLM stelt maakbedrijven in staat om de complexiteit van serviceactiviteiten beter te beheren en te optimaliseren gedurende de hele levenscyclus van een product. Het omvat het coördineren, plannen en uitvoeren van verschillende servicetaken, zoals preventief onderhoud, reparaties, upgrades, hergebruik en buitengebruikstelling van het product. SLM streeft naar het minimaliseren van downtime, het maximaliseren van de productiviteit en het waarborgen van een optimale werking van de producten voor de klanten.

De relatie tussen servitization en Service Lifecycle Management is nauw verweven en complementair. Servitization is een strategische benadering waarbij maakbedrijven hun focus verleggen van louter het verkopen van producten naar het aanbieden van uitgebreide diensten rondom die producten. SLM is het beheer van alle service gerelateerde activiteiten gedurende de levenscyclus van een product, vanaf de planning en installatie tot het onderhoud en de buiten bedrijf stelling. De overgang naar servitization heeft een directe impact op de manier waarop serviceprocessen worden beheerd, en dit is waar SLM om de hoek komt kijken.

In essentie vullen Servitization en SLM elkaar aan door maakbedrijven in staat te stellen klantgerichter te werken en hun serviceprocessen te optimaliseren om een superieure klantervaring te bieden. Deze symbiose kan onder meer leiden tot:

• Verbeterde klanttevredenheid
• Hogere winstgevendheid
• Verminderde downtime
• Versterkte concurrentiepositie
• Verhoogde service efficiëntie
• Nieuwe inkomensstromen

Het samenvoegen van deze technologieën stelt industriële maakbedrijven in de Benelux in staat om proactief en efficiënt te reageren op servicebehoeften, klanttevredenheid te vergroten en concurrentievoordelen te behalen in een steeds competitievere markt. Hoewel veel industriële maakbedrijven al aanzienlijke vooruitgang hebben geboekt in het volwassen maken van hun serviceactiviteiten, is er altijd ruimte voor verdere verbetering. De evolutie van technologieën en klantverwachtingen zal de industrie blijven uitdagen om zich aan te passen en te innoveren om een steeds volwassener niveau van service te bereiken.

Jérôme la Fontaine - Innoptus 
Meer weten over Innoptus? Neem hier contact op.