Dalende arbeidsproductiviteitsgroei in Nederland: Analyse en beleidsaanbevelingen
In het artikel Lage groei productiviteit mede door ongunstige structuur economie dat is gepubliceerd op ESB.nu onderzoekt Hugo Erken de mogelijke oorzaken van de stagnatie van arbeidsproductiviteit in Nederland ten opzichte van andere landen met een hoog productiviteitsniveau.
Verschuiving van hoog- naar laagproductieve sectoren
Nederland kampt al jaren met een teruglopende arbeidsproductiviteitsgroei, in tegenstelling tot andere landen met een hoog niveau van productiviteit. Dit fenomeen wordt deels toegeschreven aan een afname van de groei binnen sectoren en een verschuiving van werkgelegenheid van hoog- naar laagproductieve sectoren. Studies suggereren dat het groeiende aantal zelfstandigen een rol speelt in deze trend. Hoewel diverse factoren worden onderzocht, blijft een sluitende verklaring uit.
Afname in R&D investeringen en groeiend aantal 'zombiebedrijven'
De shift-share-analyse illustreert dat de afname van de productiviteitsgroei voornamelijk binnen sectoren plaatsvindt. Sectoren zoals mijnbouw, financiële dienstverlening en telecommunicatie hebben een significante daling ervaren. Deze daling kan worden toegeschreven aan verschillende factoren, zoals de afname van investeringen in R&D en een groeiend aantal 'zombiebedrijven'. Bovendien vindt er een verschuiving plaats van hoog- naar laagproductieve sectoren, wat de negatieve impact versterkt.
Andere landen realiseren hogere productiviteitsgroei
In vergelijking met andere OESO-landen vertoont Nederland een minder gunstige ontwikkeling in de sectorstructuur, wat een belemmering vormt voor productiviteitsgroei. Landen als Denemarken, Zweden en Duitsland kennen een betere balans tussen werkgelegenheid in hoog- en laagproductieve sectoren, waardoor zij een hogere productiviteitsgroei realiseren.
Vereenvoudig het belastingstelsel
Om deze trend te keren, wordt aanbevolen om verstoringen op de arbeidsmarkt aan te pakken, onder meer door de fiscale behandeling van zelfstandigen te herzien en het belasting- en toeslagenstelsel te vereenvoudigen. Daarnaast is het van belang om scholieren beter te informeren over de arbeidsmarktperspectieven en te investeren in om- en bijscholing. Verder moet de productiviteitsgroei binnen sectoren worden gestimuleerd door te blijven investeren in publieke en private R&D, onderwijs, innovatie en ondernemerschap. Het structureel verankeren van dit beleid in de begroting is essentieel om op lange termijn rendement te behalen.
Lees voor meer informatie het volledige artikel hier.