Skip to content

Productieautomatisering essentieel voor concurrentiekracht mkb-maakindustrie

 

De Nederlandse mkb-maakindustrie staat voor grote uitdagingen om haar concurrentiekracht te behouden. Productieautomatisering wordt gezien als een cruciale factor voor productiviteitsverhoging en het hoofd bieden aan een krappe arbeidsmarkt. Dit blijkt uit een recent onderzoek naar productieautomatisering bij mkb-maakbedrijven, uitgevoerd in de regio Midden- en West-Brabant. Hoewel het onderzoek zich primair richtte op Noord-Brabant, bieden de resultaten waardevolle inzichten voor de gehele Nederlandse productie-industrie.

onderzoek

Onderzoek in Noord-Brabant werpt licht op landelijke problematiek

Het onderzoek, uitgevoerd door Fontys Hogeschool, REWIN, Koninklijke Metaalunie, FME en Midpoint Brabant, laat zien dat veel mkb-bedrijven kampen met een teruglopende arbeidsproductiviteit als gevolg van technologische, economische en sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen. Om als Nederlandse industrie competitief te blijven, is het noodzakelijk te investeren in slimme technologieën die de arbeidsproductiviteit verhogen. De belangrijkste uitdagingen waar ondernemers mee worstelen zijn:

  • Krappe personeelsbezetting
  • Te hoge productiekosten
  • Lange doorlooptijden

Productieautomatisering wordt gezien als een oplossing voor deze problemen, maar ook voor het verlagen van de fysieke werklast en het verminderen van repetitieve taken.

Knelpunten en uitdagingen

Mkb-bedrijven realiseren zich dat de implementatie van productieautomatisering niet zonder obstakels is. Een belangrijke uitdaging is het bepalen van de Return on Investment (ROI). Veel ondernemers vinden het lastig om een goed beeld te krijgen van de economische haalbaarheid en terugverdientijd, mede door onvoldoende inzicht in de kosten in combinatie met beperkte productieaantallen. Ook heerst er twijfel over de mogelijkheden en toegevoegde waarde van productieautomatisering bij "high mix-low volume" productie. Personeel is een ander aandachtspunt: hoe krijgen en houden mkb-bedrijven het juiste geschoolde technisch personeel aan boord, en hoe overtuigen ze hun huidige medewerkers van de voordelen van automatisering? Systeemintegratie en netcongestie zijn eveneens uitdagingen die genoemd worden.

Behoefte aan ondersteuning en kennisdeling

Ondernemers hebben behoefte aan toegang tot productkennis en willen graag weten welke nieuwe technologieën er beschikbaar zijn en hoe deze toepasbaar zijn binnen hun specifieke productieomgeving. Succesverhalen van collega-ondernemers kunnen hierbij een belangrijke inspiratiebron vormen. Opvallend is dat een aanzienlijk deel van de bedrijven (38%) aangeeft geen actieve behoefte te hebben aan advies of begeleiding. De meest voorkomende bronnen van informatie zijn internet, vakbeurzen en vakbladen.

Toekomstperspectief

De deelnemers aan het onderzoek schetsen een toekomstbeeld waarin medewerkers betekenisvol en uitdagend werk doen, mens en machine een sterk duo vormen en AI een ondersteunende rol vervult. Efficiënter werken dankzij productie-intelligentie en veilige datatransparantie in de hele keten zijn hierbij essentieel.

website afbeeldingen - 2025-05-13T101722.683

Aanbevelingen

Het onderzoek benadrukt de noodzaak van onafhankelijk en integraal advies voor mkb-bedrijven. Ook wordt de kracht van een lerend netwerk (learning community) benadrukt, waarin bedrijven van elkaar kunnen leren en samen kunnen experimenteren met nieuwe technologieën. Er moet een einde komen aan het idee dat "high mix-low volume" niet te automatiseren is. Succesverhalen en contacten met experts kunnen hierbij helpen. Tot slot is een slim samenspel tussen mens en machines cruciaal, waarbij medewerkers betrokken worden bij de ontwikkeling en implementatie van automatiseringsoplossingen.

Vervolgstappen

De resultaten van dit onderzoek zijn een belangrijke stap om de mkb-maakindustrie in Nederland te ondersteunen bij de implementatie van productieautomatisering. Het is de bedoeling om dit onderzoek over enkele jaren te herhalen om de voortgang te meten en nieuwe ontwikkelingen in kaart te brengen.

Lees het hele onderzoek hier

Op de hoogte blijven van het Smart Industry nieuws?

Ontvang al onze
laatste updates

aanmelden voor nieuwsbrief Smart Industry