Digitale ketenintegratie in de fabriek

Het probleem: losse systemen, handmatige schakels

Veel maakbedrijven werken met moderne systemen. Er is een ERP voor orderverwerking, een MES voor productiesturing, PLM voor productdata, en op de werkvloer staan geavanceerde machines en robots. Maar deze systemen opereren vaak als eilanden. Informatie wordt handmatig doorgegeven, data wordt dubbel ingevoerd en medewerkers fungeren als schakel tussen digitaal en fysiek.

Het gevolg? Productie die trager, foutgevoeliger en minder flexibel is dan technisch mogelijk zou zijn. In een omgeving met high-mix productie – waar elk product net iets anders is – leidt dit tot inefficiëntie, lange doorlooptijden en beperkte schaalbaarheid.

De oplossing: naadloze koppeling van informatie en materiaalstroom

De kern van digitale ketenintegratie binnen de fabriek is simpel: zorg dat informatie naadloos doorstroomt van systeem naar systeem en dat deze informatie direct wordt vertaald naar fysieke acties. Bij Seco Tools betekent dit dat PLM, ERP en MES niet alleen met elkaar praten, maar ook rechtstreeks aansturen wat er op de werkvloer gebeurt.

Wanneer een klantorder binnenkomt, wordt deze automatisch vertaald naar een productieplanning. Het MES stuurt vervolgens machines aan, cobots krijgen hun instructies en AMR's weten precies welke materialen ze waar naartoe moeten brengen. Geen handmatige overdrachten meer, geen zoeken naar de juiste papieren werkinstructie, geen dubbele controles of interpretatiefout.

Het resultaat is een productieproces dat grotendeels autonoom draait. Natuurlijk blijven medewerkers essentieel – niet als schakel, maar als bewaker, probleemoplosser en verbeteraar van het systeem.

Drie succesfactoren: governance, stakeholders en data

Zo'n transformatie implementeer je niet zomaar. Uit de ervaring van Seco Tools komen drie kritische succesfactoren naar voren:

1. Governance: wie beslist wat?

Bij digitale ketenintegratie komen verschillende domeinen samen: IT, operations, engineering, kwaliteit. Elk met eigen prioriteiten en terminologie. Zonder heldere beslisstructuur loopt het vast in eindeloze discussies. Wie bepaalt welke data leidend is? Wie heeft het laatste woord bij conflicterende eisen van systemen?

Seco Tools richtte een duidelijke governancestructuur in met heldere rollen, mandaten en escalatiepaden. Dat klinkt bureaucratisch, maar bleek juist de sleutel tot snelheid: discussies worden efficiënt beslecht en iedereen weet waar ze aan toe zijn.

2. Stakeholderafstemming: iedereen aan boord

Autonomous Production raakt iedereen in de organisatie. Productiemedewerkers werken anders, planners krijgen andere tools, engineers moeten data anders aanleveren. Weerstand is logisch en begrijpelijk. Mensen houden van werkbare routines.

De sleutel: betrek stakeholders vanaf dag één. Niet als klankbord, maar als mede-ontwerpers. Zorg dat ze begrijpen waarom je dit doet, wat het hen oplevert, en geef ze invloed op hoe het wordt vormgegeven. Het vertraagt de eerste fase misschien, maar versnelt de implementatie enorm.

3. Datakwaliteit: garbage in, garbage out

Een autonoom systeem is zo goed als de data die erin zit. Als je artikeldata in het ERP niet klopt, stuurt het MES de verkeerde machine aan. Als de voorraadstanden niet real-time zijn, rijdt je AMR naar een lege plek.

Voordat Seco Tools systemen ging koppelen, investeerde het bedrijf fors in het opschonen en standaardiseren van data. Niet achteraf fixen, maar vooraf op orde brengen. Een intensieve klus, maar absoluut noodzakelijk voor betrouwbare automatisering.

De impact: snelheid, flexibiliteit en schaalbaarheid

De resultaten van digitale ketenintegratie zijn direct meetbaar. Doorlooptijden worden korter omdat de wachttijd tussen processtappen drastisch afneemt. Fouten nemen af omdat systemen niet meer handmatig worden gekoppeld. En misschien wel het belangrijkst: de fabriek wordt veel flexibeler.

Waar het voorheen dagen kon duren om productie om te schakelen naar een ander product, gebeurt dat nu binnen uren. Het systeem past zich automatisch aan. Voor bedrijven die werken met high-mix productie of massa-customisatie is dit een gamechanger. Je kunt eindelijk die flexibiliteit leveren die klanten vragen, zonder dat het ten koste gaat van efficiëntie.

Ook schaalbaarheid verbetert. Wil je productievolume opschalen? Met geïntegreerde systemen voeg je capaciteit toe zonder dat het complete proces opnieuw moet worden georganiseerd. Het systeem schaalt mee.

Wat betekent dit voor jouw fabriek?

Autonomous Production klinkt misschien als iets voor grote fabrieken met miljoenenbudgetten. Maar de onderliggende principes zijn universeel toepasbaar, ook voor MKB-bedrijven:

• Start klein, denk groot. Je hoeft niet je hele fabriek in één keer om te gooien. Begin met één productielijn of één materiaalstroom. Bewijs de waarde, leer van de uitdagingen, en schaal daarna op.
• Focus op de koppeling, niet op de systemen. Je hebt waarschijnlijk al een ERP en misschien een MES. De vraag is niet of je nieuwe systemen nodig hebt, maar of je huidige systemen met elkaar praten. Vaak is de oplossing eenvoudiger dan je denkt.
• Investeer in datakwaliteit. Dit is niet sexy en niet zichtbaar, maar wel de basis. Neem de tijd om stamdata op orde te krijgen voordat je gaat automatiseren. Anders automatiseer je chaos.
• Betrek je mensen. Technologie is het makkelijke deel. Gedrag veranderen is moeilijk. Neem je medewerkers mee in de reis, leg uit wat het hen oplevert, en maak hen mede-eigenaar van de verandering.

De eerste stap

Digitale ketenintegratie binnen de fabriek begint met inzicht in je huidige situatie. Breng in kaart welke systemen je hebt, hoe informatie nu stroomt (of juist niet stroomt), en waar de grootste pijnpunten zitten. Waar gaat tijd verloren? Waar ontstaan fouten? Waar is handmatige tussenkomst eigenlijk overbodig?

De kans is groot dat je al snel een aantal quick wins identificeert: koppelingen die relatief eenvoudig zijn maar veel impact hebben. Daar begin je. Niet met een vijfjarenplan, maar met een eerste stap die waarde creëert en laat zien wat mogelijk is.

Want een digitale fabriek bouw je niet in één keer. Je bouwt hem stap voor stap, met iedere koppeling die je legt, met ieder proces dat je digitaliseert, met iedere datastroom die je automatiseert. Tot het moment dat informatie en materiaal vanzelf stromen, en jouw fabriek niet alleen produceert, maar autonoom produceert.