De risico's van software gebruik in de fabriek
Om te ontwikkelen naar een digitale fabriek wordt digitalisering ingezet om productieprocessen efficiënter te maken. Ook brengen intelligente toepassingen van IT en AI nieuwe producten voort: de kansen op dit gebied zijn eindeloos en de manier om als bedrijf te innoveren op een slimme manier. Maar wat veel bedrijven zich niet realiseren is dat de risico’s ook toenemen. Hier gaan wij in dit artikel geschreven door Software Borg dieper op in.
Software binnen de maakindustrie
Want als bedrijf wordt je afhankelijk van de software die voor jou ontwikkeld wordt en door jouw bedrijf gebruikt wordt. Al zit deze wellicht verborgen in de technologie. Een voorbeeld. Vorig jaar besloot onderneming Van Wijnen om technologie en IT te gebruiken om sneller huizen te kunnen bouwen. Hiervoor namen ze een bedrijf in de arm die robots ontwikkelt die complete gevels produceert in een veel korter tijdsbestek. Een enorme en fantastische innovatie waar Van Wijnen straks niet meer zonder kan. Maar de auteursrechten liggen bij de maker van deze technologie, en hiermee neemt de afhankelijkheid Van Wijnen toe. Kunnen zij straks nog wel zonder deze toeleverancier? Is dit risico wel acceptabel?
Het antwoord is simpel: natuurlijk moet Van Wijnen door met deze innovatie die een geweldige verbetering is van het productieproces. En de risico’s dan? Die kan je in beeld brengen en mitigeren. Als je dit eenmaal goed geregeld hebt, hoef je je als bedrijf geen zorgen meer te maken over deze afhankelijkheid.
Hoe regel je als bedrijf dat je niet afhankelijk bent van je toeleverancier?
In drie stappen kun je dit regelen:
Stap 1 - Breng in kaart waar je afhankelijk van bent en wat kritisch is voor je bedrijfsproces
Allereerst moet je in kaart brengen van welke toeleveranciers van technologie je afhankelijk bent. Vaak is dit een administratief systeem (het ERP-pakket) maar dit kunnen ook belangrijke onderdelen van het productieproces zijn. Stel je zelf de vraag: kunnen wij zelf aanpassingen doorvoeren? Zo gebruikt Philips software om hun complexe medische apparaten te verkopen waar ze niet zonder kunnen. Ze realiseerden zich dat ze hier afhankelijk van zijn en dus van het softwarehouse die deze software produceert. Ze kunnen niets aanpassen zonder hen. Hiervoor hebben ze dus maatregelen getroffen. In het voorbeeld van Van Wijnen is natuurlijk de afhankelijkheid van de bouwer van de robots een grote afhankelijkheid. Maar kortom: alleen voor de situaties waar afhankelijkheid een belangrijk risico vormt voor de bedrijfsvoering, moeten de risico’s gemitigeerd worden.
Stap 2 - Inventariseer wat al geregeld is
Je weet nu van welke technologie of software je de afhankelijkheid wil laten afnemen. Wat nu? Allereerst moeten de overeenkomsten bekeken worden die er met de betreffende leverancier zijn. Ben je er vroeg bij en moeten die nog gemaakt worden? Perfect: dan kan aan de ‘voorkant’ al in de contracten worden opgenomen hoe om te gaan met deze afhankelijkheid. Zijn er al contracten? Laat IT-juristen bekijken wat hier omtrent afhankelijkheid is afgesproken. De hamvraag is vaak: waar liggen de auteursrechten op deze technologie of software? Beschik je als bedrijf over de auteursrechten: geen probleem. Beschik je dat niet, dan moet je in gesprek met je toeleverancier.
Stap 3 - Mitigeer de risico’s door middel van afspraken
Ga in gesprek met je toeleveranciers waarbij niets geregeld blijkt en je dat wel zou willen. Misschien vinden zij het geen probleem om de auteursrechten mee te leveren. Daarmee is het probleem opgelost en kan dit juridisch vastgelegd worden. Echter meestal willen producenten dit niet, omdat zij hun geld verdienen met hun auteursrechten. Het is hun ‘goud’ en in de ontwikkeling daarvan is veel tijd en geld geïnvesteerd. In dit geval zou escrow een voor beide partijen acceptabele oplossing kunnen zijn. Je kunt dan afspraken maken over het gebruiks- en eigendomsrecht en dat vastleggen. Zo kun je beschikken over de technologie, waarbij rekening wordt gehouden met zowel de belangen van de gebruiker als die van de maker. Wellicht heeft de maker al een escrow-regeling en kan je hier bij aansluiten? Check dan wel of deze regeling ook echt sluitend is, er zijn veel regelingen op de markt die goedkoop zijn maar feitelijk de risico’s niet wegnemen voor de gebruiker.
Wil je meer weten over escrow-oplossingen? Lees dan het artikel Escrow-oplossingen om continuïteitsrisico’s te beperken.
Software ontwikkelen in eigen beheer
Hebben jullie de expertise in huis om de software ontwikkeling in eigen beheer plaats te laten vinden? Ook dan zijn er een aantal belangrijke aspecten die je moet borgen. Welke lees je in het artikel Het in eigen beheer ontwikkelen van software.
Dit artikel is een bijdrage van Smart Industry Ambassadeur Software Borg. Heb je vragen op dit gebied? Neem dan vrijblijvend contact op: softwareborg.nl