Design Thinking: een slimme methode om met je team te innoveren

Een goed idee komt niet uit de lucht vallen, daar moet je hard voor werken. Door actief met ideeëngeneratie bezig te zijn, vergroot je de kans dat je op het winnende inzicht stuit. Om de kans op succes verder te vergroten, kun je met je team gestructureerde innovatiemethodes volgen. Design Thinking is er een van.

Een goed idee komt niet uit de lucht vallen, daar moet je hard voor werken. Nadenken, overleggen, schetsen en brainstormen – misschien zelfs een nacht wakker liggen. Door actief met ideeëngeneratie bezig te zijn, vergroot je de kans dat je op het winnende inzicht stuit. In zekere zin kun je innovatie dus afdwingen. Om de kans op succes verder te vergroten, kun je met je team gestructureerde innovatiemethodes volgen. Design Thinking is er een van.

Innovatie in de maakindustrie

De maakindustrie heeft nooit stilgestaan, maar door de opmars van IoT zijn er in vrij korte tijd veel nieuwe mogelijkheden ontstaan. Zo kunnen OEM’ers, machinebouwers en andere industriële producenten nu nieuwe verdienmodellen ontwikkelen: Manufacturing-as-a-Service (MaaS) bijvoorbeeld. Ook kunnen producten op een andere manier worden verfijnd. Denk aan sensoren die de prestaties van een onderdeel of machine nauwgezet bijhouden, zodat er op afstand kan worden bijgestuurd.

Bedrijven die in deze dynamiek voorop willen (blijven) lopen, moeten onder de knie krijgen hoe je effectief innoveert. Dat klinkt misschien vreemd, want innovatie is per definitie een proces met onzekere uitkomsten. Zelfs als innovatie in de haarvaten van je maakbedrijf zit, is ‘effectiviteit’ nooit verzekerd. Tegelijkertijd is innovatie nu ook weer geen astrologisch verschijnsel, waarbij dingen alleen lukken als de sterren goed staan. Door met je team een gestructureerde innovatiemethode te volgen, vergroot je de kans dat je op succesvolle ideeën komt.

Effectief innoveren met Design Thinking

Een beproefde innovatiemethode is Design Thinking, gebaseerd op de werkwijze van ontwerpers. Design Thinking gaat uit van het idee dat je met innovaties altijd een probleem oplost. Door vanuit die gedachte te werken, weet je zeker dat je je innovatiepijlen op een concreet doel richt – en niet blijft steken in ‘leuke’, maar verder nutteloze gadgets.

Design Thinking wordt in het bedrijfsleven volop ingezet om nieuwe diensten, producten en businessmodellen uit te denken. De methode maakt het onzekere proces van innovatie een stuk overzichtelijker, onder andere doordat je met je team altijd dezelfde stappen doorloopt. Hieronder geven we een overzicht van de stappen: van empathie naar resultaat.

Design Thinking: stapsgewijs naar resultaten toe

Stap 1: leef je in

Of je nu een concreet probleem moet oplossen of een product wil verbeteren om het concurrerender te maken: uiteindelijk innoveer je niet voor jezelf, maar voor een ander. Je b2b-klanten komen hierbij op de eerste plaats, maar misschien wil je ook de eindgebruiker in je innovatie meenemen.
Daarom is het belangrijk dat je heel scherp hebt wie ‘de ander’ is. Hoe gebruikt diegene je producten en diensten nu, welke obstakels komt-ie daarbij tegen, welke verwachtingen koestert hij en hoe kun je hem aangenaam verrassen?

Je inleven kan op verschillende manieren. Zo kun je uit data afleiden hoe je producten presteren en welke issues veel voorkomen. Maar je kunt mensen ook uitnodigingen om hun ervaringen, wensen en behoeften ‘live’ met je te delen. Niet in de vorm van een kruisverhoor, maar gewoon, een gesprek.

Stap 2: bepaal het probleem

Stap 1 levert als het goed is veel inzichten op. Om de chaos hieruit te halen, moet je ze visualiseren – bijvoorbeeld door ze op briefjes te schrijven en op de muur te plakken. Vervolgens kun je met je team categoriseren: welke inzichten overlappen of horen bij elkaar? Zo leg je trends en patronen bloot, en wordt je probleemstelling zichtbaar. Probeer deze in één zin te omschrijven: voor welk probleem ga je met je team een innovatie ontwikkelen?

Stap 3: bedenk ideeën

Heb je het probleem helder, dan is het tijd om aan de oplossing te werken. Bij Design Thinking bedenk je niet één potentiële oplossing, maar minimaal zes. Zo voorkom je dat je tunnelvisie ontwikkelt.

Bovendien helpt het minimum van zes je om steeds vrijer te denken, gewoon omdat het bij elke oplossing anders moet. Heb je zes ideeën bedacht, dan selecteer je het concept dat jouw team het beste lijkt.

Stap 4: maak prototypes

Hoe ziet je innovatie eruit als je hem uitwerkt? Om daar een beeld bij te krijgen, ontwikkel je met je team prototypes: tastbare, ruwe uitwerkingen van je idee die je kunt voorleggen aan je doelgroep. Maak het vooral niet te ingewikkeld, een grove uitwerking is voldoende.

Stap 5: vraag om reacties

Leg je prototype voor aan je doelgroep zonder al te veel instructies te geven. Die kunnen namelijk sturend werken. Probeer hun primaire, pure reactie te vangen – daar heb je het meest aan. Verzamel alle feedback en breng in kaart wat er aan je prototype beter moet. Voer die verbeteringen door en zie: je hebt het proces doorlopen om effectief te innoveren.

Kwestie van oefenen

De vijf stappen van Design Thinking helpen je om als team creatief te denken, en daar ook nog eens resultaten mee te boeken. In principe kun je er vandaag al mee starten, eventueel met de officiële Design Thinking-manual van Stanford bij de hand. Misschien wil je liever eerst onder begeleiding oefenen. Ook dat kan. Er zijn talloze opleiders die trainingen in Design Thinking aanbieden.

Dit artikel is een bijdrage van Marlon Brandt van opleidingsinstituut Competence Factory.