Waarom en hoe kunnen bedrijven in de industrie verduurzamen?

Duurzaamheidsactiviteiten

Europa verlangt dat we toetsbaar gaan rapporteren over onze duurzaamheidsactiviteiten, de zogenaamde CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Dat betreft een aantal hoofdthema’s namelijk milieu, sociaal en bestuur. Inzoomend op milieu zijn er vijf hoofdthema’s te weten

• klimaatverandering,
• vervuiling,
• water en mariene bronnen,
• biodiversiteit en
• materiaalgebruik en circulariteit.

Materiaalgebruik en circulariteit

Bekijken we materiaalgebruik en circulariteit nader, dan bestaat de aanpak uit de volgende stappen. Je zult eerst moeten weten waar je staat. Vanuit de regelgeving wordt hierbij gesproken over een dubbele materialiteitsanalyse waarbij je inventariseert wat de impact van je omgeving is op je bedrijf en bedrijfsvoering en wat de impact van je activiteiten is op je omgeving. Je brengt in kaart waar je staat, wat je wilt bereiken, waarop je de meeste impact hebt en wat je stakeholders willen. Via een gap-analyse kom je tot een strategisch plan met bijbehorend stappenplan.

Circulariteit is een thema dat nog niet goed is ontwikkeld. Het begint al met de definitie: wat is circulair precies, hoe ver reikt de scope, is 100% circulair een haalbaar streven, wat is de invloed die je als bedrijf hebt op een circulaire keten?

Circulaire grondstoffen

Binnen de circulaire economie zijn er twee stromen aan grondstoffen die op een andere manier circulair zijn; de biologische grondstoffen en de technische materialen. Deze worden op die manier afgebeeld in de Ellen McArthur Butterfly diagram, zie hieronder. Waar biologische grondstoffen vooral circulair zijn doordat ze in evenwicht zijn met de natuur, zijn technische materialen vooral ingestoken op het zo lang mogelijk vasthouden van deze grondstoffen in de keten. Allebei hebben ze als doel om de aarde niet verder uit te putten en te vervuilen.

Levenscyclus van een product

Laten we voor technologiebedrijven inzoomen op de technische vorm van circulaire economie. Hoe zorg je ervoor dat materialen zo lang mogelijk in de loop blijven, zodat er geen nieuwe materialen gedolven hoeven te worden en waardevolle materialen op de afvalberg terecht komen? Voor deze vraag is het belangrijk om de levenscyclus van een product goed inzichtelijk te maken. Zoals hieronder afgebeeld, kan deze cyclus weergegeven worden in een ‘value hill’. Daarbij kan er op verschillende stadia ervoor gezorgd worden dat een materiaal opnieuw de keten in komt. Hierbij geldt, hoe hoger op de heuvel, hoe meer waarde het product nog heeft. Zo speelt iedere partner in de keten een belangrijke rol om een circulaire economie te vervullen.

Tijdens de levensfases van een product kan je op ieder moment circulaire keuzes maken. De fase voor gebruik, door te kijken naar de materialen, het ontwerp en kansen voor retail. Bij de gebruik-fase door zo lang mogelijk het product te gebruiken en te repareren. En vervolgens na gebruik, waarbij de keten kan ondersteunen in het vinden van herbestemmingen voor het product, productonderdelen of de materialen/grondstoffen.

Inventarisatie en materiaalanalyse

Met name bij technologiebedrijven is de focus van het ontwerp vaak gericht op functionaliteit en over het algemeen minder op circulariteit. Het helpt deze bedrijven vaak om een strategie op duurzaamheid te ontwikkelen en daar doelstellingen aan te koppelen om daarna in te zoomen welke regelmogelijkheden je hebt om die doelstelling te realiseren, binnen de door jezelf gestelde kaders (bijvoorbeeld financiële kaders).

Inventarisatie en materiaalanalyse

Bij verduurzaming begint het dus met een inventarisatie en een materialiteitsanalyse om te komen tot een strategisch plan. Een aantal voorwaarden zijn onontbeerlijk voor succes;

• Verduurzaming moet (echt) gedragen worden door de leiding/directie
• Het vraagt om blijvende aandacht
• Kies je thema’s, doe niet alles tegelijk
• Realiseer je dat je al meer doet dan je denkt
• Leer van collega bedrijven

Kijk voor meer informatie op: moodwill.nl