Waarom IT en OT samen sterker zijn dan apart

De praktijk: wat betekent dit voor jouw bedrijf?

Stel: je runt een metaalverwerkend bedrijf. Vroeger kreeg je pas te horen dat een machine problemen had wanneer deze uitviel. Of je deed onderhoud volgens een vast schema, ook als dat niet nodig was. Door de productiesystemen te koppelen aan de bedrijfssystemen kun je nu:

• Direct zien wat er gebeurt: productiedata komt real-time in de planning- en financiële systemen
• Flexibiliteit: snel en gecontroleerd reageren op wisselende klantvraag en productspecificaties.
• Problemen voorkomen: machines 'vertellen' wanneer ze onderhoud nodig hebben
• Slimmer plannen: je weet precies welke capaciteit beschikbaar is en wanneer
• Kwaliteit garanderen: Afwijkingen worden direct gesignaleerd en gecorrigeerd

Digitalisering als fundament, data als smeermiddel

Data is de brandstof van de moderne maakindustrie. Waar afdelingen vroeger eigen systemen gebruikten die nauwelijks met elkaar spraken, zien we nu de noodzaak van interoperabiliteit. Denk aan een machine die via sensoren meetgegevens genereert. Die data is pas waardevol als deze direct wordt gedeeld met het mes-systeem en vervolgens met het ERP.

Digitalisering zorgt voor die datastroom. Via api’s, EDI of gestandaardiseerde netwerken zoals SCSN ontstaat een ‘digitale stekker’ die informatie naadloos laat doorstromen tussen systemen, bedrijven en ketenpartners. Het resultaat: minder handmatig werk, lagere foutkans en real-time inzicht in de voortgang van productie en orders.

Waar liggen de grootste kansen voor jouw bedrijf?

1. Verhoogde zichtbaarheid Weet direct hoe de productie draait. Geen verassingen meer bij de maandafsluiting omdat je real-time inzicht hebt in prestaties, kosten en kwaliteit.
2. Betere planning Het ERP-systeem 'praat' met de machines. Hierdoor plan je realistisch, lever je op tijd en gebruik je de capaciteit optimaal.
3. Voorspelbaarheid en gestandaardiseerd proces
   Door processen te standaardiseren en te monitoren, worden prestaties voorspelbaar en kan je efficiënter sturen.
4. Slimmer onderhoud
   In plaats van onderhoud op vaste tijden doe je het wanneer het echt nodig is. Dat bespaart kosten en voorkomt ongeplande stilstand.
5. Hogere kwaliteit Detecteer kwaliteitsproblemen voordat ze tot uitval leiden. Jullie klanten krijgen consistente kwaliteit, wat leidt tot minder klachten.
6. Energiebesparing Optimaliseer het energieverbruik door processen beter af te stemmen. Veel bedrijven besparen 10-15% op hun energiekosten.

De uitdagingen (en hoe je ze oplost)

Onze systemen zijn te oud

Veel bedrijven denken dat ze volledig nieuwe systemen nodig hebben. Dat valt vaak mee. Met slimme koppelingen kun je meestal de bestaande machines en systemen verbinden. Start klein met één productielijn of één probleem. Pas hierbij wel op voor een spaghetti aan koppelingen. Dit bemoeilijkt aanpassingen en updates en maakt je minder flexibel.

Het is te complex voor ons

Begin met eenvoudige toepassingen. Real-time dashboards, automatische alerts bij storingen, of eenvoudige data-uitwisseling tussen systemen. Je hoeft niet meteen alle systemen te integreren.

We missen de kennis en ervaring

Dat klopt - het vraagt nieuwe vaardigheden. Maar je hoeft niet alles zelf te doen. Werk samen met solution providers die jouw branche kennen. Leg de vraag neer bij partijen die naast een bepaalde expertise ook een holistische benadering hebben en het geheel kunnen overzien. Daarmee voorkom je sub optimalisatie. Investeer daarnaast in training van jouw mensen.

De kosten zijn te hoog

Eerlijk is eerlijk: automatisering is gewoon duur. Daarom is het zaak om klein te beginnen en met een goed plan zodat je geen des-investeringen doet en oplossingen bouwt waar het bedrijf écht op zit te wachten (en niet omdat het kan/ technisch mooi is)

Stap voor stap aan de slag

Het integreren van IT en OT vraagt om een gestructureerde aanpak. Een veelgebruikte route bestaat uit vijf stappen:

1. Organiseer de verandering: Wie pakt welke rol binnen de transitie? Is er voldoende tijd naast de lijn-activiteiten beschikbaar? Wie is de kartrekker? Business as usual gaat namelijk ook gewoon door.
2. Analyse: inventariseer huidige systemen, processen en knelpunten.
3. Doelen en architectuur: bepaal wat de integratie moet opleveren (bijvoorbeeld snellere orderdoorlooptijd of lagere faalkosten) en hoe de IT-architectuur eruit moet zien.
4. Selectie: kies technologieën en leveranciers die passen bij de ambities en schaal.
5. Implementatie: voer pilots uit en schaal daarna gecontroleerd op.
6. Monitoren en optimaliseren: meet resultaten en verbeter continu.

Ketensamenwerking versterken met digitale technologie

Digitalisering stopt niet bij de fabriekspoort. Leveranciers en klanten verwachten steeds vaker dat data gedeeld wordt. Dit kan beginnen met eenvoudige cloudportals waarin orders en tekeningen worden uitgewisseld. Naarmate de volwassenheid groeit, kan dit doorgroeien naar EDI, SCSN of supply-chain-platforms waarin data volledig geautomatiseerd tussen systemen stroomt.

Digitale ketensamenwerking vraagt om meer dan techniek alleen. Cultuur, processen en vertrouwen zijn minstens zo belangrijk. Bedrijven die klein starten, bijvoorbeeld met één leverancier, ervaren vaak snel de voordelen. Daarna wordt het makkelijker om samenwerkingen verder uit te bouwen.

Digitalisering als basis voor nieuwe technologieën

Robotisering, kunstmatige intelligentie en autonome systemen zijn pas effectief als de onderliggende data-infrastructuur op orde is. Digitalisering en de integratie van IT en OT zijn dus niet het eindpunt, maar het fundament. Zonder betrouwbare datastromen is de inzet van deze nieuwe technologieën onmogelijk of inefficiënt.

De integratie van IT en OT via digitalisering levert mkb-bedrijven directe voordelen op: meer productiviteit, hogere kwaliteit en kortere doorlooptijden. Het vraagt om een gestructureerde aanpak, kleine stappen en samenwerking met partners.

Waar kun je hulp krijgen?

Stichting Smart Industry werkt als wegwijzer om bedrijven uit de industrie op weg te helpen. Wij kunnen je adviseren, een nulmeting met je uitvoeren en de doorverwijzen naar experts op het gebied waar jouw vraagstuk ligt. Daarnaast kan je terecht bij brancheorganisaties als FME en Koninklijke Metaalunie.

Regionale ondersteuning De European Digital Innovation Hubs (EDIH's) bieden kosteloos advies en ondersteuning. Er zijn hubs in Noord-, Oost-, Zuid-, Noordwest- en Zuidwest-Nederland.

Subsidies en financiering

Vraag een subsidie expert om hulp. Een expert die bekend is met de sector en op de hoogte is van de aanwezige basis, project en EU mogelijkheden. Voorbeelden van beschikbare subsidies zijn:

• WBSO voor R&D-activiteiten
• MIT-regeling voor MKB-innovatie
• Regionale voucherregelingen
• Europese fondsen

Solution providers Nederland heeft uitstekende leveranciers die gespecialiseerd zijn in IT-OT integratie voor de maakindustrie. Zij kennen jouw uitdagingen en hebben bewezen oplossingen. Ben je niet bekend met de juiste solution providers? Stichting Smart Industry koppelt je graag aan de juiste partner.

Begin klein, denk groot, en pak het stap voor stap aan. De technologie is er, de kennis is beschikbaar, en de business case is helder. Wat houdt je nog tegen?

Verdiepende artikelen

In de volgende artikelen duiken we dieper in de verschillende deelgebieden en toepassingen van OT en IT binnen de maakindustrie:

• Zo verbindt je machines met de bedrijfssystemen
• Van bergen data naar concrete winst
• Voorspellend onderhoud: nooit meer verrast door storingen
• Keuzes in digitale ketensamenwerking
• Retrofitting als brug naar slimme productie